Mungkin tidak ramai yang tahu, di sebalik kebanjiran jenama-jenama kereta elektrik (EV) dari China, dunia juga kini menerima kehadiran jenama EV baharu dari Turki, iaitu Togg.
Togg, atau nama penuhnya Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (Kumpulan Perusahaan Automobil Turki) baru-baru ini memperlihatkan sedan elektrik T10F bertempat di CES 2024, di mana ia bakal dipasarkan di Eropah pada tahun hadapan.
Ia merupakan sebuah sedan fastback di dalam segmen C, di mana Togg menyifatkan model ini sebagai sebuah peranti pintar yang terhubung, bukan sekadar sebuah kereta.
Berdasarkan rujukan ringkas di laman web rasmi, Togg T10F ini boleh dilengkapi dengan tetapan motor elektrik tunggal atau dua motor elektrik.
Versi pacuan roda belakang (RWD) berupaya memecut 0-100 km/j dalam masa 7.2 saat, terima kasih kepada motor elektrik berkuasa 218 PS dan daya kilas 350 Nm.
Versi pacuan semua roda (AWD) pula lebih pantas, 0-100 km/j dalam 4.6 saat, dengan dua motor elektrik yang lebih bertenaga (435 PS/700 Nm).
Untuk pengecasan penuh, pek bateri yang tidak didedahkan kapasitinya itu mampu membenarkan jarak gerak 530 km (AWD), atau sehingga 600 km (versi RWD).
T10F menyokong pengecasan pantas DC sehingga 180 kW, dengan pengecasan 20 hingga 80 peratus boleh diselesaikan dalam tempoh 28 minit.
Togg turut mendedahkan susun atur ruang kabin sedan elektrik ini, di mana ia membawakan skrin kluster 12.3 inci, skrin infotainmen 29 inci, skrin ketiga untuk kawalan HVAC sebesar 8 inci.
Antara ciri lain termasuklah ruang kargo sebesar 500 liter, pemanas roda stereng serta pengecas peranti pintar tanpa wayar.
PERNAHKAH anda tertanya-tanya apa yang pihak berkuasa lakukan kepada kereta-kereta yang dirampas daripada penjenayah?
Kebiasaannya, kereta-kereta yang disita akan dilupuskan atau dilelong kepada orang awam. Bagaimanapun, pasukan polis Turki melihat ini sebagai satu peluang untuk meluaskan lagi flit kereta peronda mereka secara percuma.
Dalam satu hantaran di laman X, Menteri Dalam Negeri Turki, Ali Yerlikaya berkata hasil daripada operasi yang dijalankan oleh Jabatan Polis Istanbul, sebanyak 23 buah kenderaan mewah pelbagai jenis telah berjaya dirampas.
“Berikutan keputusan pihak mahkamah, semua kenderaan ini telah diserahkan kepada polis kita,” katanya.
Kenderaan-kenderaan yang dirampas itu terdiri daripada pelbagai jenis dan jenama seperti Ferrari 458, Bentley Continental GT, Porsche Taycan, Range Rover Sport dan Mercedes-Benz GLS. Nilai rampasan dianggarkan berjumlah US$3.5 juta (RM16.2 juta).
Menurut laporan, kesemua kereta mewah tersebut adalah milik Hakan Ayik, seorang pengedar dadah yang juga merupakan ketua geng motosikal Comanchero yang berpangkalan di Australia.
Ayik, yang dikatakan mempunyai kekayaan mencecah US$1 bilion (RM4.6 bilion), telah ditahan di Istanbul bulan lalu bersama 36 rakan subahatnya.
Göreve geldiğimiz ilk günden itibaren bizden hep şu sözü duydunuz: Türkiye’nin Huzuru…
İstanbul Emniyet Müdürlüğümüzün organize suç örgütlerine karşı gerçekleştirdiği başarılı operasyonlar sonucu 23 araç ele geçirilmişti.
Mahkeme kararınca da bu araçlar emniyetimize verildi.… pic.twitter.com/mzBtgp5EgU
TURKIYE hari ini mengumumkan nama rasmi bagi pesawat pejuang generasi kelima miliknya, iaitu KAAN. Nama itu diumumkan oleh Presiden Turkiye, Recep Tayyep Edrogan pada acara Century of the Future Promotion Program di Turkish Aerospace Industries (TAI).
Beliau mengumumkan nama pesawat pejuang generasi kelima Turkiye itu yang sebelum ini hanya dikenali sebagai TF-X atau Milli Muharip Ucak (National Combat Aircraft -MMU).
Selain pesawat pejuang generasi kelima KAAN itu, turut dipertontonkan adalah helikopter penyerang kelas berat ATAK-2, pesawat pejuang ringan HURJET, pesawat serangan darat dan latihan asas HURKUS, helikopter utiliti GOKBEY dan dron ANKA-3. Kesemua pesawat itu dihasilkan oleh TAI.
Gambar oleh: Air Data News
Dengan penampilan secara rasmi KAAN hari ini, Turkiye muncul sebagai negara kelima di dunia yang berkemampuan menghasilkan pesawat pejuang generasi kelima.
Ketua Pegawai Eksekutif TAI, Prof Temel Kotil sebelum ini menyatakan bahawa pesawat pejuang generasi kelima Turkiye itu akan melakukan penerbangan sulungnya pada akhir tahun ini, iaitu dua tahun lebih awal daripada jadual asalnya pada tahun 2025.
Pada mulanya, pihak TAI menjangkakan pesawat pejuang itu akan melakukan penerbangan sulungnya pada 2025 sebelum mengubah jadual itu kepada pada akhir tahun 2024.
“Program pembangunan pesawat generasi kelima TF-X (kini dinamakan KAAN) telah berjalan dengan amat baik, penerbangan sulung sepatutnya dijadualkan pada tahun 2025 tetapi jadual (penerbangan sulung) itu telah dijadualkan semula kepada akhir tahun ini (2023),” kata beliau kepada media tempatan.
Menurut Temel Kotil lagi, hampir 100 peratus pesawat generasi kelima Turkiye itu dibangunkan oleh industri pertahanan negara itu, kecuali beberapa bahagian pesawat seperti kerusi anjal (ejection seat), enjin dan joystick (controller).
Gambar oleh: The Media Line
Bagaimanapun ketiga-tiga komponen asing pada pesawat KAAN tu akan digantikan dengan komponen buatan Turkiye apabila pembangunan pesawat itu memasuki fasa lebih maju.
Kesemua 10 buah pesawat prototaip KAAN akan dilengkapi dengan dua enjin buatan General Electric F110, yang amat dikenali oleh pihak Turkiye kerana ia turut digunakan oleh pesawat-pesawat F-16C/D milik negara itu dan dipasang di dalam negara.
Bagaimanapun untuk pesawat-pesawat produksi bersiri (serial production) TF-X, ia akan menggunakan enjin-enjin yang lebih berkuasa dihasilkan oleh syarikat Turkiye sendiri dengan kerjasama syarikat luar sama ada Rolls-Royce atau syarikat lain.
Menurut sumber di dalam kerajaan Turkiye yang memberitahu media antarabangsa, ia mempunyai tiga program berasingan untuk membangunkan enjin buatan tempatan bagi digunakan oleh pesawat-pesawat produksi bersiri KAAN.
Pembangunan enjin bagi pesawa itu disifatkan cabaran paling utama yang boleh menghalang kejayaan pembangunan pesawat pejuang generasi kelima Turkiye.
Berbanding pesawat F-35 yang hanya memiliki satu enjin, pesawat KAAN dilengkapi dengan dua enjin.
Pesawat pejuang generasi kelima Turkiye ini bakal menggabungkan beberapa ciri iaitu sebagai pesawat air-superiority (penguasaaan ruang udara) halimunan dengan kemampuan serangan darat, kepelbagaian sistem penderia (sensors), radar Active Electronically Scanned Array (AESA), kawalan jaringan drone dan peluru berpandu hipersonik.
PIHAK Kementerian Pertahanan Turki menawarkan Malaysia untuk menyertai program pembangunan pesawat pejuang generasi kelima TF-X.
Merujuk laporan Malaysia Gazette bertarikh 9 Febuari 2022, Malaysia berpotensi menjadi penyumbang pembangunan industri pertahanan.
Berdasarkan prospek itu, Turki menawarkan kerjasama dalam bentuk pelaburan untuk projek jet pejuang TF-X, dimana mereka sebelumnya menawarkan pesawat Hurjet dan kerjasama pembangunan di Malaysia.
Presiden Industri Pertahanan Turki, Prof. Dr. Ismail Demir berkata, “Kami secara terbuka menjemput negara-negara saudara seperti Malaysia dan Indonesia untuk menyertai program ini di peringkat awal, pembangunan bersama, dan juga penggunaan di masa depan.”
“Kami tahu proses ini sangat mencabar. Ia akan memerlukan banyak sumber-sumber dari segi tenaga manusia dan kewangan.
“Dalam jangka masa panjang, negara-negara ini akan memerlukan platform udara yang sofistikated. Jadi apabila sampai masanya, daripada membeli dari negara asing, mereka akan mempunyai teknologi sendiri,” ulasnya.
Presiden Industri Pertahanan Turki, Prof. Dr. Ismail Demir. Foto: Ahval News
Ismail juga menambah: “Seperti Malaysia khasnya, latihan dan pengalaman yang diperolehi oleh jurutera-jurutera dari program ini turut akan menjadi pengalaman untuk kami juga.”
Ismail turut menegaskan bahawa kesemua negara (Turki, Malaysia dan Indonesia) haruslah saling menyokong antara satu sama lain dalam jangka masa panjang, dan hubungan ketiga-tiga negara adalah akrab.
Foto oleh: TRT World
TAI TF-X ialah sebuah pesawat penguasaan udara (air superiority) generasi ke-5 berenjin kembar dibangunkan oleh Turkish Aerospace Industries (TAI) dengan bantuan teknologi daripada BAE Systems, United Kingdom.
Pesawat ini diwar-warkan akan menggantikan armada pesawat F-16 yang digunakan oleh Tentera Udara Turki dan juga akan ditawarkan kepada negara-negara luar antaranya kepada negara Asia Tenggara seperti Malaysia dan Indonesia.
Projek ini merupakan sebahagian daripada projek berprofil tinggi di Turki dengan melibatkan teknologi stealth.
Turki sebelumnya telah berjaya mendapatkan blueprint dan bantuan teknikal daripada SAAB AB, serta bantuan teknologi daripada BAE System.
ASELSAN kini sedang membangunkan sebuah radar imbasan elektronik aktif termaju yang akan menggunakan teknologi gallium nitride (GAN) dalam program TF-X.
Turki dilihat telah beberapa kali sejak tahun lalu menawarkan kerjasama dengan Malaysia dalam industri aeroangkasa dengan negara itu.
SELEPAS beberapa kali penangguhan, dua unit pertama helikopter tempur T129 ATAK akan diterima oleh Filipina. Perkara ini disahkan oleh wakil dari Turkish Aerospace (TAI).
Temel Kotil, pengurus TAI berkata dua unit yang diterima pada Sabtu lepas merupakan kumpulan pertama dari enam unit yang dibeli oleh Tentera Udara Filipina yang sepatutnya diterima pada Disember lepas.
T129 ATAK. Sumber: Tentera Udara Filipina
Sementara itu, Arsenio Andolong, jurucakap Department of National Defense (DND) sebelum ini berkata dua unit seterusnya dijangka diterima pada 2023, manakala baki dua unit pada 2024.
Apabila memasuki perkhidmatan nanti, kesemua enam helikopter tempur itu akan ditempatkan di 15th Strike Wing of the Philippine Air Force.
Pada Julai 2020, DND menandatangani kontrak perolehan enam T129B ATAK dari firma TAI, dengan perjanjian kerajaan-ke-kerajaan bernilai P13.7 bilion (RM1.12 bilion) dengan kementerian pertahanan Turki.
TAI T129B ialah helikopter tempur dari versi asal AgustaWestland A129 Mangusta buatan Itali, tetapi telah diberikan sistem dan persenjataan Turki.
Ianya merupakan helikopter tempur berenjin kembar, pelbagai fungsi, menggunakan konfigurasi tempat duduk tandem dan mampu melaksanakan misi dalam semua keadaan cuaca, siang dan malam.
TURKI merancang mengeluarkan jet pejuang ringan Hurjet dengan Malaysia jika proses tender berjaya, kata Presiden dan Ketua Pegawai Eksekutif Turkish Aerospace Industries (TAI) Prof Temel Kotil.
Menurutnya, ini usaha untuk mengukuhkan industri penerbangan global di rantau masing-masing.
Kotil berkata perkara itu masih dalam proses tender oleh Malaysia dan jika tender berjaya, sebanyak 15 jet akan dihasilkan di Malaysia dan tiga lagi di Turki.
Pesawat TAI Hurjet. Sumber: Defence Security Asia
“Kami mahu menyumbang kepada pembangunan kapasiti Malaysia untuk menghasilkan pesawat seperti itu kerana Malaysia dilihat antara negara terbaik untuk bekerjasama secara strategik di Asia Pasifik,” katanya dalam sidang media semalam.
Sementara itu, portal Defence Security Asia melaporkan bahawa Kotil berkata pesawat Hurjet itu semakin hampir untuk dieksport ke Malaysia.
“TAI mempunyai peluang yang baik di dalam persaingan tender Malaysia. Kita (TAI) berharap akan dapat menjual sejumlah 18 buah pesawat Hurjet kepada Malaysia,” katanya ketika ditanya oleh wartawan CNN Turk baru-baru ini.
Tahun lepas, Kotil dilaporkan berkata bahawa TAI telah mempelawa Malaysia untuk terlibat sama dalam pembangunan pesawat FLIT/LCA Hurjet itu, dengan Kuala Lumpur membina beberapa komponen pesawat latihan itu.
“Kita (TAI) perlu mencari rakan kerjasama antarabangsa. Ia adalah projek (pembangunan Hurjet) yang besar dan ia bukan sekadar untuk Turki. Pelawaaan itu menarik minat Malaysia dan kita menjangkakan reaksi yang positif daripada Malaysia,” kata beliau.
Malaysia, Indonesia, Bangladesh, Pakistan dan Kazakhstan adalah penting kepada TAI.
Menurut Kotil, Turki dan Malaysia telah memeterai perjanjian kerjasama dalam pengeluaran komposit.
Malaysia mempunyai kemudahan pengeluaran komposit yang baik namun tidak dalam bidang penerbangan, ujarnya.
Antara kelengkapan pesawat itu itu adalah fly-by-wire, pengisian minyak di udara, head-up display serta integrated helmet mounted display system.
Diantara pesawat-pesawat pejuang lain yang memasuki tender Kementerian Pertahanan untuk 18 buah pesawat FLIT/LCA TUDM, termasuklah Korea Aerospace Industries (KAI) FA-50, JF-17 daripada Pakistan Aeronautical Complex/Chengdu Aircraft Industry Group, Hongdu L-15B, HAL Tejas, Yakovlev Yak-130, Leonardo M346, Saab Gripen dan Boeing T-7 Red Hawk.
ENTAH kenapa kebelakangan ini nama Turki sering disebut-sebut rakyat Malaysia.
Walau apa jua sebabnya, tidak dinafikan Turki merupakan sebuah negara mempunyai keunikan tersendiri.
Selain ‘kaya’ dengan kerencaman budaya, Turki juga merupakan negara mempunyai ekonomi pesat terutama membabitkan industri automotif.
Hal ini terbukti dengan kewujudan syarikat pengeluar kenderaan Turkey’s Automobile Joint Venture Group Incorporated atau TOGG.
TOGG ditubuhkan pada tahun 2018 dengan permulaan modal 22 bilion lira atau bersamaan $AS 3.1 bilion.
Pemilikan saham syarikat ini dimiliki oleh Anadolu Group, BMC Turkey, Kök Group, Turkcell dan Zorlu Holdingare.
Walaupun dunia berdepan ancaman pandemik Covid-19, namun syarikat ini tetap meneruskan projek pengeluaran kenderaan elektrik (HEV) hasil sokongan pihak kerajaan.
Kenderaan elektrik (HEV) pertama keluaran Turki diperkenalkan pada 2019. – Foto ihsan TOGG
HEV pertama Turki
Turki menjadi antara negara terbesar dunia dalam industri automotif dengan anggaran pengeluaran kenderaan sebanyak 1.3 juta unit, tahun lalu.
Kini, Turki bersedia menghasilkan HEV pertama keluaran TOGG yang dijangka dimulakan bila-bila masa selepas pembinaan sebuah kilang di Bursa selesai.
Menerusi pendedahan TOGG pada 2019, HEV pertama syarikat itu dihasilkan menerusi dua varian iaitu sedan dan kenderaan utiliti sukan (SUV).
Selain mempunyai rekaan menarik, HEV ini didatangkan dengan pelbagai teknologi canggih termasuk penggunaan bateri yang sangat efisyen.
Pengguna hanya perlu mengambil masa selama 30 minit pengecasan bagi mendapatkan sekurang-kurangnya 80 peratus jangka ketahanan bateri.
HEV ini juga mampu bergerak sejauh 500 kilometer dengan sekali pengecasan penuh bateri kenderaan.
Ruang dalaman yang sangat luas dan dilengkapi teknologi canggih. – Foto ihsan TOGG
Berikut antara keistimewaan lain terdapat pada HEV konsep keluaran TOGG:
• Mempunyai 200 kuasa kuda (versi RWD) dan 400 kuasa kuda (versi AWD)
• Pecutan 0-100 km/j hanya dalam masa 7.6 saat (RWD)
• Pecutan 0-100 km/j hanya dalam masa 4,8 saat (AWD)
• Terdapat tujuh beg keselamatan udara
• Menerina penarafan lima bintang Euro NCAP
Setakat ini, tidak dapat dipastikan berapakah harga bagi model HEV keluaran TOGG.
Bagaimanapun, ia dijangka mampu mencatatkan permintaan tinggi apabila dipasarkan kelak terutama di peringkat antarabangsa.
